Upplýsingar

Flokkun viðskiptavina

Samkvæmt lögum um markaði fyrir fjármálagerninga nr. 15/2021 ber fjármálafyrirtækjum að flokka viðskiptavini eftir reynslu þeirra og þekkingu. Um er að ræða þrjá meginflokka fjárfesta; almenna fjárfesta, fagfjárfesta og viðurkennda gagnaðila.

Almennir fjárfestar
Þeir viðskiptavinir A/F Rekstraraðila sem flokkaðir eru sem almennir fjárfestar njóta fullrar verndar samkvæmt lögum. Í því felst m.a. að A/F Rekstraraðili mun veita viðskiptavinum í flokki almennra fjárfesta upplýsingar um A/F Rekstraraðila og þá þjónustu sem félagið býður, þá fjárfestingarkosti sem í boði eru og þá áhættu sem þeim fylgja, auk upplýsinga um þau gjöld og þóknanir sem fylgja hverjum fjárfestingarkosti. Þegar almennum fjárfestir kaupir hlutdeildarskírteini í sérhæfðum sjóði mun fara fram mat á því hvort kaupin séu samrýmanleg hagsmunum viðkomandi viðskiptavinar. Í slíkum tilvikum er mat lagt á þekkingu, reynslu og í þeim tilfellum sem við á, fjárhagslegan styrk viðskiptavina, auk markmiða með viðskiptum.

Athygli er vakin á því að þeim viðskiptavinum A/F Rekstraraðila sem flokkaðir eru sem almennir fjárfestar er heimilt að óska eftir því við A/F Rekstraraðila að verða flokkaðir sem fagfjárfestar. Við slíka flokkun afsala viðskiptavinir sér að hluta þeim réttindum og vernd sem þeir myndu annars njóta samkvæmt lögum en á móti koma frekari möguleikar á fjárfestingum í flóknum fjármálagerningum.

Til að slík beiðni verði tekin til greina verða viðskiptavinir að veita ákveðnar upplýsingar og slík flokkun er háð samþykki A/F Rekstraraðila. Til þess að flokkast sem fagfjárfestir mun félagið leggja mat á þekkingu og reynslu viðskiptavinar í því skyni að meta hvort hann búi yfir nauðsynlegri þekkingu til að gera sér grein fyrir þeirri áhættu sem viðskiptunum fylgja.

Fagfjárfestar
Með fagfjárfestum er átt við viðskiptavini sem búa yfir reynslu, þekkingu og sérfræðikunnáttu til að taka sjálfir ákvarðanir um fjárfestingar og meta áhættuna sem þeim fylgir.
Eftirtaldir aðilar eru fagfjárfjárfestar:

  1. Lögaðilar sem hafa starfsleyfi eða sinna lögbundinni starfsemi á fjármálamarkaði, þ.m.t. fjármálafyrirtæki, vátryggingafélög, sjóðir um sameiginlega fjárfestingu og lífeyrissjóðir.
  2. Stór fyrirtæki sem uppfylla tiltekin skilyrði um efnahagsreikning, ársveltu og eigið fé.
  3. Ríkisstjórnir, sveitarstjórnir, seðlabankar og alþjóðastofnanir.
  4. Aðrir stofnanafjárfestar sem hafa það að aðalstarfi að fjárfesta í fjármálagerningum.
  5. Aðilar sem samþykktir hafa verið sem fagfjárfestar á grundvelli umsóknar fjárfestis.

A/F Rekstraraðili mun því ekki leggja mat á þekkingu og reynslu viðskiptavina í flokki fagfjárfesta sem uppfylla skilyrði 1. – 4. tölul. hér að ofan þegar kemur að verðbréfaviðskiptum þeirra.
Fjárhagslegur styrkur þeirra viðskiptavina A/F Rekstraraðila sem flokkaðir hafa verið sem fagfjárfestar samkvæmt ósk með vísan til 5. tölul. að ofan, er metinn þegar þeir kaupa hlut í sérhæfðum sjóðum fyrir fagfjárfesta.

Viðurkenndir gagnaðilar
Þeir viðskiptavinir sem falla í flokk viðurkenndra gagnaðila njóta minnstrar verndar samkvæmt lögum, það er aðilar sem hafa starfsleyfi eða sinna lögbundinni starfsemi á fjármálamörkuðum, þ.m.t. lánastofnanir, verðbréfafyrirtæki, fjármálastofnanir, vátryggingafélög, sjóðir um sameiginlega fjárfestingu og rekstrarfélög þeirra, lífeyrissjóðir, stór fyrirtæki, ríkisstjórnir og ýmsar stofnanir.